Дом

Ахвярую Алене Прыходзька

Дом, будуй-не будуй, аніколі не будзе тваім,
а сваёй назавёш, як пашчасціць,
хіба дамавіну.
Курані і харомы, і хаты — усё гэта дым…
І яны недзе ў прысаку памяці згінуць.

Дом знайсці — нібы донара з роднай крывёй,
і яна ад пагібелі, можа, ўратуе імгненна.
Не хваліся ніколі: "Вось гэты дом — мой",
бо хіба што сябры — найтрывалыя сцены….

Трэба шмат перажыць і згубіць па жыцці,
ноч пражыць у сумёце зімою,
каб дайшло: дом ты можаш знайсці
у сябрах, што яшчэ засталіся з табою.

Кіеў, лістапад, 2021 г.


Трансцэндэнтнальнае

Галава мая быццам вялізная куля зямлі,
унутры — дзевяноста дзевяць
чырвоных балонікаў.
Цешыўся магмаю слоў я,
і сам не заўважыў, калі
вырас з зацыраваных матуляй
дзіцячых штонікаў.

Пастаю на абрыве, хачу каб дакладна адзін,
каб нікога наўкола,
каб неба ляцела мяцеліцай.
Пажадаць што сабе
ў найгарчэйшую з гадавін?
Толькі вось жа, душа мая,
зноўку жартуе і цвеліцца.

Дакрануцца б да тысячаў
многіх далёкіх сяброў,
да пяшчотных усмешак
каханак і невымоўнага,
поўнага сэнсаў ці проста абсурду
і дзікіх звяроў,
і забытых пахаў аеру,
і нечага больш, чым галоўнага.

То няхай, сёння можна і так, пастаю, пагляджу,
як са жмені пігулкі-прынады
схілам прасыплюцца…
Што яшчэ я змагу,
што яшчэ я, напэўна, скажу —
жыў як жыў, не па волі,
а па законе транскрыпцыі.

А балонікі тыя чырвоныя, што ў галаве,
быццам сальса, круцяцца
з болем маім і ўспамінамі.
А як прыйдзе бязлітасны князь мой,
няхай пазаве
у дарогу… яму адкажу:
“Я гатовы, вазьмі мяне!”

Чарнігаў, 26 студзеня 2022 г.


За дзень да вайны

Па трасерах рваных
пульсуючых ліній —
белых, чырвоных і сініх —
вяртаецца час наш,
у павуцінні
вулак і грукату ботаў каваных,
па брукаванцы, па крыку,
па згубленых фотках каханых…
Бачыш, за небам халодныя дрэвы —
нашыя цені, напаўжывыя?
Просяцца ў бітву, а ты?
Кажаш пра жоўтыя тэпці
якія дакладна згараць у агні…
Ну а мы? Божа, нас захіні!
Белыя лініі, сінія лініі,
срэбра на дрэвах…
Куля ў грудзях.
Жах...


Арытмія

Непрымальная з’ява —
прадбачнасць падзей,
рытмы працы і звыклых штодзённых спраў.
Гэта правільна ўсё, але я так не ўмею,
я інакшую долю абраў.

Мне па сэрцы не штыль, а шаленства стыхіі,
шал агню, бой з сабой і сусветны патоп…
Даспадобы, хіба што, адна арытмія,
ці з табою ў рэжыме нон-стоп.

Я не ведаю, што ты адкажаш на золку
і куды мяне заўтра, магчыма, пашлеш…
І таму лепей жыць на калючых іголках,
і таму арытмія — найперш.

Вільня, 20 кастрычніка 2022 г.


* * *

Засынаюць без мяне сады на Палессі,
і грыбы на зіму хаваюцца ў цёплы мох.
На чужыне са мной — толькі сумныя песні,
гэта ўсё, што з радзімы вынесці змог.

І часцей маю ў снах шырачэнныя крылы,
сню — лячу над Дняпром, над вёскай старой,
углядаюся ў шэрагі свежых магіл
і шукаю сяброў, што сышлі на спакой.

Ці то зрок саслабеў, ці туман атуляе
краявіды, што цешылі вочы шмат год.
Толькі мроі і сны — гэта ўсё, што я маю,
ды надзею на свой ілюзорны зварот.


Ты ведаеш, як без цябе?

Ты ведаеш, як гэта — жыць без радзімы:
краіны чужыя, заставы, пасты…
І лётаць паўсюль самалётам-кілімам,
бо там не глядзяць пашпарты.

Не пішаш, не звоніш: то позна, то рана…
Каханая, што ты зацята маўчыш?
Межы зямныя — не так і складана,
як межы людзей паміж…

Паўсюль нарабілі нябачных бар’ераў,
з амбіцый усюды калючкі-драты.
І ў душы даўно закалочаны дзверы —
не будзь непадступнаю ты.

Наперадзе доўгія цёмныя зімы,
у краі чужым адзінота скубе…
Ты ведаеш, як гэта — жыць без радзімы?
Ты ведаеш, як без цябе?

Вільня, 1 лістапада 2022 г.


неКалядная казка

Глядзі, якім стаў белым Беласток!
Бялюткі снег штурмуе далягляды…
А тут вось і да нас з табой здалёк
спяшаюцца чароўныя Каляды.
Чакаем цудаў… Толькі дзе яны?
Калі між намі аж да небакраю —
лясы ў снягах, ды бліскавіцы-сны,
і край, якога болей я не маю.
Скажу яшчэ — папросту, як магу, —
пра тое, што баліць, што ў сэрцы маю.
У зорную калядную смугу
далёкую — сваю — навек кахаю.
У казках разняверыўся даўно,
аднак, здараецца, зусім не па прыколу,
мы ў боцік зазірнём усё адно:
“А што Святы нам прынясе Мікола”?
У сейме зор калядных — супакой…
У сонмішчы падзей — жыве надзея.
Халодна як тут, людзі, Божа мой!
Я й распавесці гэтага не ўмею.
Але цяпла сабе не папрашу,
І Беласток — не Мекка пілігрыма.
Хачу знайсці ў Міколавым кашу
квіток зваротны да сваёй Радзімы.

Вільня, 23 снежня 2022 г.


* * *

Вымкнуў вочы з кубачка ранішняй кавы гаркавай
тут, на Ісландас,
дзе мы сінкрэтычна і смела ядналі
сябе — фантазёры, пазёры,
творцы сумежных паэм
позірк каўтае прагна
смелыя змены ў строях жанчын
у колерах неба і вось…
гэты бэз…
у якога пупышкі набухлі,
як цмочкі твае,
калі іх нахабна кранаў вецер Вільні…
каву дап’ю, і тады загарну
сваё сэрца, збалелае ўшчэнт
у квіток “Экалайна” —
яму яшчэ моцна карціць да цябе.


Ілюзія датычнасці

штоноч на дзіду тэлевежы ў Каралінішках
нанізваю імжыстыя і сонечныя дні
сігналіць вежа мне зялёным і чырвоным
нібы дае ацэнку ўчынкам і падзеям
вакол святло з вакон шматлюдных гмахаў
кіно нямое бонусам за жах і адзіноту
тады ўглядаюся ў жыццё якое без фіранак —
каты на падаконнях цені архідэй
бакалаў бляск
на кухні танчыць пара
ён дальбог вар’ят яна — смяецца…
і я смяюся разам з віленскай кабетай
паверыўшы ў ілюзію датычнасці
сябе да простага жыцця і сэнсу.


Віленскія ластаўкі

“Ластаўка! Родная, што ж ты,
Дрэнна глядзела за ім?”
Мікалай Рубцоў
У раскрытае акно доўга-доўга гляджу,
зачараваны імклівымі танцамі ластавак.
Тут, у Вільні, іх шмат,
калі хмурыцца неба на дождж.
Нетаропка знаёмлюся з мовай птушыных палётаў,
сузіраю мігценне чорных маланак,
бачу большае ў іх —
можа, знакі-пісьмёны далёкай збалелай душы?
Спрабую намацаць сэнс піруэтаў птушыных,
аднак разумею, што знік незваротна той шыфр.
Стаю ля акна.
Вось збавенне, вось дождж зашумеў,
зніклі знакі птушыныя, сонца не варта чакаць,
бо не будзе яго ў Каралінішках сёння,
ластаўкі мілыя,так?



Купіць новую кнігу Сяржука Сыса "DOM" можна па спасылцы

Мы паспеем яшчэ