З кнігі "Рэхі ды іншыя вершы" (2013)

Ноч

Спачатку верш
цябе замыкае ў сабе.
Не хоча
каб ты аглядаўся шукаў
іншыя словы
у іншых вершах.

Сядзіш у куточку каменя
згорнуты
ў аркуш паперы.
Безабаронны і згодны на ўсё
не дыхаеш. Верш
не дазволіць.

У камені нельга
варочацца карыстацца
ложкам гадзіннікам мапай
усім
што на службе ўяўлення.

Верш
мае сваё ўяўленне:
яго збудаваў у тваім
а потым замкнуў
каб самому выйсці на волю.

Ты мусіш чакаць
у куточку каменя
дзе раз-пораз блісне залаты
пыл надзеі.

Урэшце верш
адчыняецца. Камень
цябе выпускае: ты аркуш паперы
які пачынае дыхаць.


Мае людзі

Так рэзка
падзеленыя як ніколі
дагэтуль. Не толькі на
рукі і ногі галовы
і вочы але яшчэ на
няма і не
будзе.


Выглядае на тое

Вершы якіх не прачыталі
палітыкі юрысты дактары святары
не дзейнічаюць.


Палітычныя назіранні

Калі яго закапаць
пад зямлёй
ён створыць партыю чарвякоў.

Пастаўце ля яго ложка кагосьці
хто будзе шаптаць на вуха: "Я цябе знішчу".
Адразу паправіцца.

Бо тое што абмяжоўвае тваю свабоду
з часам можа зрабіцца
яе часткай.
А ён не верыць.


Надпіс ля чыгункі

Паўсвету нас ненавідзіць.
Другая палова —
гэта мы.


Першы ўрок

"Колькі людзей загінула ў Асвенцыме?" —
спытала настаўніца.

Я скурчыўся й маліўся пра сябе
каб іх было
як найменш.


Цэлан

Цэлан ізноў крычыць. Ізноў абуджаны
над ровам поўным вуснаў.

Цэлан — слова якое стала целам
старца.

Рака што цячэ
дзвюма плынямі
у адным рэчышчы.


Дрэвы

Між намі ходзяць мёртвыя. Мы
ўяўляем сабе што яны пра нас
не забылі. Гаворым: ого вярнуліся
іх прывяла туга. А яны ўваходзяць —
і ходзяць між намі як між дрэвамі.


Пакой

Захінаю рукой не люблю
калі ўваходзяць. Не замыкаю дзвярэй
ды нервуюся што ўваходзяць без стуку

калі я пішу. Захінаю рукой аркуш
не хачу каб мяне бачылі
раздзетага

як танчу
як паволі
выбіраюся з магілы.

У дзвярах стаіць новае жыццё.
Звяртаецца да мяне здзіўляецца гэтай
перамене.


Змест

Хіба я кажу так нібы ведаю?
Я не ведаю.

Дзень светлы
і цёмны.

Я схіляюся каб лепей бачыць

і бачу
што твар
яшчэ не згас.

Зямля неба

і твар
паміж імі.


З кнігі "Другая рака" (2017)

Верш

Я знайшоў верш
якому ўжо дваццаць гадоў
няўжо сапраўды мой?

Хацелася б
але той хто яго напісаў
даўно маўчыць.


Ваяр

Цяпер зіма таму ў краіне мёртвых растаюць ільды
і пачынаецца крыгаход. Я вяду праз роў жанчын і дзяцей.
Малы безыменны атрад у якога дрыжаць плечы лыткі
і сэрцы. Але адзін мой знак дадае ім крыл.


Малітва вялікага цела

Божа зрабі мяне чымсьці меншым.
Такі гігант ходзіць па горадзе!
Мой сын кажа: "Пазнаў цябе па рыпенню костак".
Зрабі мяне чымсьці маленькім каб я не баяўся
за зубы валоссе калені. Зрабі
кішэнную версію мяне.


Напішы і ўбачыш

Напішы нешта пра што ўсе ведаюць

Убачыш
колькі будзе інтэрпрэтацый


Не маю патрэбы

Я напраўду не маю патрэбы

ў новых назвах
для старых рэчаў.


У гатэлі

"Добры дзень" кажу я хоць бачу толькі
вазок з бялізнаю. "Добры дзень" адказвае мне
хоць бачыць толькі вазок з бялізнаю.


Столькі ўспамінаў

Малая цэркаўка да якой ходзяць у самай
сярэдзіне спальнага раёну. Як твая сукенка
да якой я хадзіў у самай сярэдзіне лета.


З нізкі "30 жніўня 2014"

Трамвай выглядае
як поле для гульні ў марскі бой
ёсць некалькі вольных месцаў
але толькі вакол аднаго падбітага.


Песня а палове на чацвёртую

Паэты — каровы што могуць пасвіцца
ў святле поўні на шматпавярховых развязках
калі рух маленькі. Паэты — вялікія архітэктары гораду
праекты якіх удасканальваліся так часта што
перасталі падабацца інвестарам. Паэты — заўсёды клопат
дурная звычка якой не адолець войнам прагрэсу
біржам нацыяналізмам ды іншых кідкім метафарам.

Калі паэтам уручаюцца прэміі то невядома
ці не пачнуць крычаць ці ўвогуле нешта скажуць
можа толькі паціснуць плячыма. Паэты маюць бледны жывот
адвіслае чэрава часам каросту на спіне. Паэты — чужынцы таму
вітаюць чужых як сваіх а сваіх не пазнаюць. Паэты —
пяць пальцаў правай рукі і пяць пальцаў левай. Паэты бяруць у рукі
пакінутыя інструменты ды імі жанглююць. Уночы зноў

бачылі як паэты ішлі праз горад у ботах з тоўстае скуры
і перад кожным домам закурвалі цыгарэты. Дык што з паэтамі?

Падымі руку й нейкі час так ідзі і ўбачыш
як гэта нязручна. Падыміся па сходах ці нават лепш:
увайдзі ў трамвай а калі тарганецца з месца
згадай пра паэтаў якія вось так штодня.


Купаліся ў моры

Уночы купаліся ў чорным
моры а я чакаў на беразе.
Я чуў за спінаю подых
сабак што збіраліся на выдмах.
Чуў у цемры віскат купальшчыкаў.
Страх разгортваў крылы. Я сціскаў у руках
іх адзежу і крычаў: "Давайце хутчэй
выходзьце". Ніхто не адказваў.
Па калена ў вадзе ляскаючы зубамі
я крычаў: "Выходзьце ўжо". Але ніхто не выйшаў.


Упартасць

Напішы паэту.
Вышлі паштоўку
або напішы ў фэйсбуку

што яго сляпая ўпартасць
табе патрэбная.


З кнігі "Вялікія рэчы" (2022)

Крокі

Яны не адступаюць не хаваюцца не апускаюць галоваў
не робяць ні кроку назад хіба што робячы два крокі наперад.
А тыя іх рассякаюць збіваюць хапаюць і зноў збіваюць.
Іх спіны сінеюць іх ягадзіцы ў крывавых падцёках.
Ды не адступаюць а крочаць далей спяваюць
іх атачаюць яны выбухаюць смехам і атачаюць самі.
Ты кажаш не маеш сіл? Паглядзі на іх: яны ўсё бліжэй і ўжо
не зробяць болей ні кроку назад хіба што робячы два наперад.

Пераклаў з польскай Андрэй Хадановіч

Па спасылцы можна паглядзець сумесны эфір Войцеха Бановіча і Андрэя Хадановіча "Аркуш паперы, які пачынае дыхаць".

Зямля, неба і твар паміж імі